Siyam na aktibista ang napatay, karamihan sa kanila ay nasa tahanan, at hindi bababa sa apat na iba pa ay naaresto sa pagsalakay ng pulisya at militar noong Linggo.
Anim ang napatay sa lalawigan ng Rizal, dalawa sa Batangas, at isa sa Cavite, sinabi ng pulisya sa rehiyon ng Calabarzon.
Ang sabay na pagsalakay ay isinagawa ng Philippine National Police kasama ang Armed Forces of the Philippines upang maghatid ng mga search warrant para sa iligal na pagkakaroon ng mga paputok, ayon kay Lt. Col. Chitadel Gaoiran, tagapagsalita ng pulisya ng Calabarzon.
“We will not be silenced, and we call on all Filipinos to condemn these raids and to stand with us in the struggle for justice and in defending people’s rights,” Cristina Palabay, Karapatan national secretary general, said as her group urged the Commission on Human Rights (CHR) to investigate the raids and “ensure that justice and accountability is served for the victims of state terror and fascism.”
Hindi kaagad inilabas ng pulisya ang mga pangalan ng nasawi, ngunit kinilala ng grupong tagapagtaguyod ng karapatang pantao na Karapatan ang lima sa kanila bilang Emmanuel “Manny” Asuncion, isang Bagong Alyansang Makabayan (Bayan) coordinator sa Cavite na napatay sa pagsalakay ng pulisya sa kanyang tahanan sa lalawigan na iyon; Sina Mark Lee Bacasno at Melvin Dasigao, kapwa miyembro ng urban poor group ng San Isidro Kasiglahan, Kapatiran at Damayan para sa Kabuhayan, Katarungan at Kapayapaan (SIKKAD K-3), na pinatay sa Rodriguez, Rizal; at Ariel Evangelista at asawa niya, Chai Lemita Evangelista, mga aktibista na nagtaguyod sa mga karapatan ng mga mangingisda, na pinatay sa kanilang tahanan sa Nasugbu, Batangas.
Ayon sa Karapatan, ang 10 taong gulang na anak na lalaki ng Evangelistas ay nakaligtas sa pagsalakay sa pamamagitan ng pagtatago sa ilalim ng kama.
Inangkin din ng grupo na ang pulisya ang sumalakay sa tahanan ng mga Evangelista at kinuha nila ang mga bangkay ng mag-asawa, at ang ina ni Chai Evangelista na si Inday Lemita na kalaunan ay natagpuan sa Punerarya ng John Paul sa Nasugbu.
Tungkol naman kay Asuncion, sinabi ni Kobi Tolentino ng Anakbayan-Southern Tagalog na ang tagapag-ugnay ng Bayan ay kasama ang kanyang asawa, si Lizelle, at isa pang kasama sa tahanan ng mag-asawa sa nayon ng Salitran, Dasmariñas City, nang humigit-kumulang na 30 pulis ang sumakay at inutusan ang asawa at kasama ni Asuncion na lumakad palabas
“Pagkatapos narinig nila ang mga sampung mga pagputok,” sabi ni Tolentino. “Pagkatapos nito, nakita nila ang katawan ni [Asuncion] na hinihila pababa ng hagdan na wala man lang stretcher.
Ang grupo ng mga mangingisda na si Pamalakaya ay nagsabi na ang Asuncion ay isa sa pinakamatibay na kampeon ng mga mangingisda, na sumali sa kanila sa pagtuligsa sa mga proyekto na nakakaapekto sa mga baybayin ng Cavite.
Pag-aresto
Tinanong kung sino ang mga target ng operasyon ng pulisya-militar kay Brig. Si Gen. Felipe Natividad, ang director ng pulisya ng Calabarzon, ay nagsabi noong Linggo na kailangan pa niyang suriin sa iba pang mga “operating unit.”
Sa Laguna, sinabi ng Karapatan na ang pinuno ng manggagawa na si Esteban Mendoza ng Kilusang Mayo Uno at tagapagsalita ng Bayan-Laguna na si Elizabeth Camoral ay naaresto sa magkakahiwalay na pagsalakay sa Cabuyao City.
Ang isang miyembro ng Karapatan, Nimfa Lanzanas, ay naaresto din sa Calamba City.
Ang naaresto sa Rizal ay si Eugene Eugenio ng Confederation for Unity, Recognition at Advancement ng Mga empleyado ng Gobyerno (COURAGE).
Ayon kay Gaoiran, mayroong siyam pang iba na nbigyan ng mga warrant sa iligal na paghawak ng mga ilegal na pag-mamayari ng baril at paputok.
Inilarawan ang mga pagsalakay bilang “madugong Linggo,” inihambing ni Palabay ang operasyon ng pulisya-militar sa pag-aresto sa mga aktibista sa Negros Oriental kung saan pinatay din ang 14 na magsasaka.
Binanggit din ni Palabay ang pag-aresto noong Huwebes ng Arnedo Lagunias, isang aktibista na kaakibat ng Lakas Manggagawang Nagkakaisa sa Honda at ng Alyansa ng Manggagawa sa Enklabo, at Ramir Corcolon, pangkalahatang kalihim ng Water System Employees Response at isang pambansang konseho ng Confederation para sa Pagkilala at Pagsulong ng mga empleyado ng Gobyerno. Si Lagunias ay naaresto sa Santa Rosa, at Corcolon, sa Lungsod ng San Pablo, Laguna.
Sa isang pahayag, itinuro ng Bayan na ang mga pag-atake ay sumunod sa utos ni Pangulong Duterte noong Biyernes sa pulisya at militar na “patayin sila (mga rebeldeng komunista)” sa paglulunsad sa Cagayan de Oro of community projects led by the National Task Force to End Local Communist Armed Conflict.
Sinabi rin ni Bayan Muna Rep. Ferdinand Gaite na “ang mga lubos na nahatulan na insidente na ito ay bunga ni Pangulong Duterte na muling nagpapahiwatig ng mga puwersa ng estado na pumatay ng pumatay ng pumatay”
“Ang mga puwersang [estado] na ito ay hindi nakikilala sa pagitan ng mga armadong rebelde o aktibista, pinapatay lang nila pagkatapos ay sinabi na ‘lumaban sila’ pagkatapos ay magtanim ng mga baril at paputok [sa eksena],” aniya.
Si Phil Robertson, representante ng direktor ng Human Rights Watch para sa Asya, ay nagpahayag ng parehong punto, sinasabing: “The fundamental problem is this campaign no longer makes any distinction between armed rebels and noncombatant activists, labor leaders, and rights defenders. It is not a coincidence that these deadly raids happened two days after President Rodrigo Duterte ordered police and military to ‘kill all’ communists and ‘don’t mind human rights.’”
