MANILA, Philippines – Iminungkahi ng oposisyong mambabatas na si Edcel Lagman na gamitin ni Pangulong Ferdinand Marcos ang contingent fund na nagkakahalaga ng P13 bilyon sa 2023 national budget para tulungan ang mga retailer ng bigas na naapektuhan ng hakbang ng gobyerno na magpataw ng price ceiling sa pambansang staple.
Ganito rin ang punto ng Liberal Party president: kung si Vice President Sara Duterte ay nakinabang sa nasabing contingent funds para magkaroon ng confidential funds ang kanyang opisina noong nakaraang taon, bakit hindi puwede ang mga rice retailers?
Bakit kailangan ng tulong ng mga retsiler ng bigas?
Naglabas si Marcos ng executive order na karaniwang nagtatakda ng price cap sa bigas – P41 kada kilo para sa regular milled rice, at P45 kada kilo para sa well-milled rice.
Sinabi ng gobyerno na may takip na ipinataw upang pigilan ang mga hoarders na manipulahin ang presyo sa pamilihan ng mga pangunahing pagkain, na lumampas sa P60 kada kilo para sa ilang uri ng bigas bago magkabisa ang price ceiling.
Ngunit ang mga retailer ng bigas ay mahihirapang kumita, dahil mahal na ang mga gastos sa logistik.
Ang price cap policy ay maaari ding gamitin ng mga mangangalakal bilang katwiran upang mapababa ang mga presyo ng pagbili mula sa mga magsasaka.
Ang OVP ni Duterte ay hindi dapat magkaroon ng kumpidensyal na pondo noong 2022.
Siya ay nanunungkulan noong nakaraang taon na may na-turn over na badyet ng kanyang hinalinhan na si Leni Robredo, na ang OVP ay walang kumpidensyal na pondo.
Ngunit ang mga ulat sa pag-audit ay nagpahayag na ang opisina ni Duterte ay gumastos ng P125 milyon sa mga kumpidensyal na pondo sa taong iyon.
Batay sa mga tala mula sa Department of Budget and Management, inilipat ng Office of the President ang P221 milyon sa OVP noong ikalawang kalahati ng 2022, at ang pera ay nagmula sa contingent fund ng administrasyon.
Mula sa P221 milyon, P125 milyon ay kumpidensyal na pondo.
Ang mga kumpidensyal na pondo ay dapat na gamitin para sa mga aktibidad sa pagsubaybay, at ang mga ito ay halos hindi na-audit, dahil sila ay exempted sa mga karaniwang pamamaraan ng Commission on Audit.
Nauna nang sinabi ni Executive Secretary Lucas Bersamin na kailangan ni Duterte ang pondo “para sa kanyang mga bagong programa,” habang sinabi ng Bise Presidente na ang pera ay nagpapadali sa kanilang trabaho.
Ibinandera ng Makabayan bloc ng Kamara ang paglilipat ng pondo, sa pagsasabing ang naturang hakbang ay dapat na inaprubahan muna ng Kongreso.
“Ipinunto ng Makabayan na ang contingent fund, tulad ng nakasaad sa 2022 General Appropriations Act, ay awtorisado para sa mga partikular na pambihirang kaso tulad ng legal na obligasyon, mga pangangailangan ng bagong likhang mga opisina, o mga kakulangan sa mga laang-gugulin para sa mga paglalakbay ng pangulo, at mga katulad na kaso. Hindi ito nagbibigay ng walang limitasyong awtoridad para sa Pangulo na maglaan ng pondo para sa anumang layunin, kabilang ang mga kumpidensyal na gastos, “sabi nito.
