Nakalusot ang advance team ng misyon ng sibilyan ng Pilipinas sa harang ng mga barko ng Tsina at nakarating sa Scarborough Shoal sa West Philippine Sea (WPS), ayon sa Atin Ito Coalition nitong Huwebes.
“Sa kabila ng malawakang harang ng Tsina, nagawa naming makalusot sa kanilang ilegal na harang at nakarating sa Bajo de Masinloc upang magbigay ng mahahalagang suplay sa ating mga mangingisda. Mission accomplished!” pahayag ni Rafaela David, co-convenor ng Atin Ito at presidente ng Akbayan.
“Ang tagumpay na ito ay patunay ng talino, kasanayan, at tapang ng mga Pilipino sa kabila ng matitinding hamon,” dagdag niya.
Humigit-kumulang 200 boluntaryo at 100 mangingisda sakay ng limang kahoy na bangka at 100 mas maliliit na bangka ang naglayag mula Masinloc sa Zambales noong Miyerkules ng umaga patungo sa Panatag Shoal, na kilala rin bilang Scarborough Shoal at Bajo de Masinloc.
Isang araw bago ang opisyal na pagsisimula ng misyon ng sibilyan, isang advance team ang naglayag noong Martes, ayon sa Atin Ito.
Ang advance team ay nakarating sa layong 25 hanggang 30 nautical miles sa paligid ng Scarborough Shoal noong Miyerkules.
“Agad nilang naihatid ang mahahalagang suplay, kabilang ang gasolina at pagkain, sa mga mangingisdang Pilipino na nagtatrabaho sa lugar. Ang kanilang pagsisikap ay nagresulta sa pamamahagi ng 1,000 litro ng diesel at 200 food packs,” ayon sa organizer.
Samantala, hindi na itutuloy ng pangunahing konboy ng misyon ng sibilyan ang pagpunta sa Scarborough Shoal dahil pinalayas na ng mga barko ng Tsina ang mga mangingisda na tatanggap sana ng isa pang round ng suplay doon.
“May ulat ang mga kapitan ng aming mga bangka na wala nang mga mangingisdang Pilipino sa Bajo de Masinloc ngayon dahil pinalayas sila ng mga Chinese Coast Guard, militia, at iba pang mga barko,” sabi ni Emman Hizon, isa sa mga organizer, sa isang panayam sa telepono ng GMA News Online.
“Kaya’t walang saysay na pumunta pa roon ang pangunahing konboy dahil wala na doon ang mga mangingisda,” dagdag niya.
Ang pangunahing konboy ay magpapatuloy sa pamamahagi ng suplay sa kasalukuyang lokasyon nito at magtutungo sa Subic fishport, na magsisilbing pagtatapos ng misyon ng sibilyan, ayon kay Hizon.
Noong Huwebes, sinabi ng dating opisyal ng US Air Force at dating Defense Attaché na si Ray Powell, na nagbabantay sa sitwasyon sa WPS, na 43 barko ng Tsina, kabilang ang isang warship, ang pumunta sa Scarborough Shoal upang harangin ang misyon ng sibilyan ng Pilipinas.
Sa isang post sa X (dating Twitter), sinabi ni Powell na mayroong isang barko ng People’s Liberation Army (PLA) Navy, walong barko ng China Coast Guard (CCG), at 34 na barko ng Chinese militia sa paligid ng Scarborough Shoal.
Bukod sa pagbibigay ng suplay sa mga mangingisda sa lugar, naglagay ang grupo ng 12 simbolikong orange buoys na may nakasulat na “WPS ATIN ITO!”.
Nagbabala naman ang tagapagsalita ng Chinese Foreign Ministry na si Wang Wengbin sa Pilipinas hinggil sa mga aktibidad nito sa lugar.
“Kung aabusuhin ng Pilipinas ang kabutihan ng Tsina at lalabagin ang teritoryal na soberanya at hurisdiksyon ng Tsina, ipagtatanggol namin ang aming mga karapatan at magsasagawa ng mga kontra-hakbang ayon sa batas,” sinabi niya sa isang press conference sa Beijing.
“Ang mga kaugnay na responsibilidad at mga kahihinatnan ay dapat pasanin lamang ng Pilipinas,” dagdag niya.
Ang Scarborough Shoal ay isang lugar ng tensyon sa pagitan ng Pilipinas at Tsina, kung saan hinaharas ang mga frontliners ng Pilipinas at pinalalayas ang mga mangingisda ng Tsina sa lugar.
Inaangkin ng Tsina ang halos buong South China Sea, isang daanan para sa higit sa $3 trilyong taunang kalakalan ng mga barko. Ang mga teritoryal na pag-angkin nito ay sumasaklaw sa mga pag-angkin ng Pilipinas, Vietnam, Malaysia, at Brunei.
Tinatawag ng Maynila ang mga bahagi ng katubigan sa loob ng eksklusibong economic zone nito bilang West Philippine Sea.
Noong 2016, nagpasya ang isang international arbitration tribunal sa Hague na walang legal na batayan ang mga pag-angkin ng Tsina sa South China Sea, isang desisyong hindi kinikilala ng Beijing.
